Friday, April 4, 2025

काठमाडौंको वायु गुणस्तर सूचकांक (AQI): आजको अवस्था र यसका प्रभावहरू

 काठमाडौं, २०८१ चैत २० (अप्रिल ३, २०२५) – काठमाडौं उपत्यकाको वायु गुणस्तर पछिल्ला दिनहरूमा निकै खराब भएको छ, जसले स्थानीय बासिन्दा र पर्यटकहरू दुवैलाई चिन्तित बनाएको छ। आजको मितिमा काठमाडौंको वायु गुणस्तर सूचकांक (AQI) "खतरनाक" तहमा पुगेको छ, र यसले स्वास्थ्य र दैनिक जीवनमा गम्भीर असर पारिरहेको छ। यदि तपाईं काठमाडौंको हावाको गुणस्तर र यसको प्रभावबारे जान्न चाहनुहुन्छ, यो पोस्ट तपाईंका लागि हो।

आजको वायु गुणस्तर सूचकांक (AQI) कस्तो छ?

अप्रिल ३, २०२५ को राति १०:२५ PDT को ताजा मापनअनुसार, काठमाडौंको AQI स्तर "खतरनाक" वा "Hazardous" मा पुगेको छ, जसको औसत AQI ३५२ सम्म पुगेको रिपोर्टहरूले देखाएका छन्। PM2.5 स्तरहरू विश्व स्वास्थ्य संगठन (WHO) को सुरक्षित सीमाभन्दा धेरै माथि छन्, जसले श्वासप्रश्वास र अन्य स्वास्थ्य समस्याहरू निम्त्याउने जोखिम बढाएको छ। पछिल्ला २४ घण्टामा AQI स्तर १०५ (खराब) देखि ३५२ (खतरनाक) बीचमा फ्लुचुएट गरिरहेको छ, जसले देखाउँछ कि हावाको गुणस्तर निरन्तर खराब भइरहेको छ।


वायु प्रदूषणका मुख्य कारणहरू

काठमाडौंको खराब वायु गुणस्तरका लागि धेरै कारण जिम्मेवार छन्, जसमध्ये केही यस्ता छन्:

  • जङ्गलमा आगो: केन्द्रीय नेपालका विभिन्न क्षेत्रहरूमा फैलिरहेका जङ्गलको आगोले ठूलो मात्रामा धुँवा उत्पन्न गरिरहेको छ, जसले उपत्यकालाई धुँवाले ढाकेको छ।
  • सवारी साधन र निर्माण कार्य: बढ्दो सवारी साधनको संख्या र निर्माण कार्यहरूले धुलो र प्रदूषक कणहरू हावामा मिसाइरहेका छन्।
  • भौगोलिक अवस्था: काठमाडौं उपत्यका एउटा घेरिएको घाँटीमा अवस्थित छ, जसले प्रदूषकलाई जमिन नजिकै ट्र्याप गरिदिन्छ, विशेष गरी हिउँदमा।


वायु प्रदूषणका स्वास्थ्य प्रभावहरू

खराब वायु गुणस्तरले काठमाडौंका बासिन्दाहरूलाई गम्भीर स्वास्थ्य समस्याहरू निम्त्याइरहेको छ। स्थानीयहरूले घाँटी र नाकमा जलन, आँखा पोल्ने, र श्वासप्रश्वासमा समस्या रिपोर्ट गरेका छन्। विशेषज्ञहरूका अनुसार, लामो समयसम्म प्रदूषित हावामा रहँदा निम्न जोखिमहरू हुन्छन्:

  • श्वासप्रश्वास रोग (जस्तै अस्थमा र ब्रोन्काइटिस)।
  • हृदय र फोक्सोका रोगहरू।
  • बालबालिका, गर्भवती महिला, र वृद्धवृद्धाहरूमा विशेष जोखिम।

पछिल्ला रिपोर्टहरूले देखाएका छन् कि काठमाडौंको वायु प्रदूषणले वार्षिक रूपमा करिब ५,००० मृत्युका लागि योगदान पु¥याइरहेको छ, जुन चिन्ताजनक अवस्था हो।


के गर्न सकिन्छ?

वायु गुणस्तर सुधार्न र आफ्नो स्वास्थ्य सुरक्षित राख्न केही कदमहरू अपनाउन सकिन्छ:

  • बाहिर निस्कनु पर्दा मास्कको प्रयोग गर्नुहोस्, विशेष गरी संवेदनशील समूहहरूले।
  • जति सक्यो बाहिरको गतिविधि कम गर्नुहोस्, विशेष गरी बिहान र साँझको समयमा जब प्रदूषण उच्च हुन्छ।
  • सरकारले जङ्गल आगो नियन्त्रण, सवारी साधन उत्सर्जन नियम, र हरियाली विस्तारमा ध्यान दिनुपर्छ।
  • स्थानीय स्तरमा पड्कने र प्लास्टिक जलाउने जस्ता गतिविधिहरू रोक्न सचेतना फैलाउनुहोस्।

निष्कर्ष

काठमाडौंको वायु गुणस्तर आजको मितिमा "खतरनाक" स्तरमा पुगेको छ, र यसले सबै उमेर समूहका मानिसहरूलाई असर गरिरहेको छ। तपाईंको र तपाईंको परिवारको स्वास्थ्य सुरक्षित राख्न सचेत रहनु जरूरी छ। हामी सबैले मिलेर प्रदूषण नियन्त्रणका लागि पहल गर्नुपर्छ।

कमेन्ट सेक्सनमा तपाईंको अनुभव वा सुझाव सेयर गर्न नबिर्सनुहोस्। थप अपडेटका लागि हाम्रो ब्लग पेजलाई फलो गर्नुहोस् र काठमाडौंको वायु गुणस्तर सुधारमा योगदान दिनुहोस्।


Previous Post
Next Post

post written by:

0 Post a Comment/Comments: